System Sygnalizacji Pożaru (SSP)

System Sygnalizacji Pożaru (SSP) zwany zamiennie Systemem Alarmu Pożarowego (SAP) jest jednym z podstawowych systemów ochrony przeciwpożarowej obiektów różnego przeznaczenia. Podstawową funkcją systemu jest: wykrycie pożaru w jego najwcześniejszej fazie i zaalarmowanie o zagrożeniu, zanim pożar rozwinie się i osiągnie rozmiary trudne do opanowania. Dodatkowo System Sygnalizacji Pożaru może być zintegrowany z centrum powiadamiania Państwowej Straży Pożarnej (np. Noma) by przyspieszyć czas reakcji na zagrożenie służb bezpieczeństwa. Aby system SSP działał prawidłowo, niezbędne jest dokonywanie regularnych przeglądów i odpowiednia konserwacja.

W niniejszym artykule postaramy się Państwu przybliżyć informacje o budowie, montażu i przeglądach systemów sygnalizacji pożaru.

System Sygnalizacji pożaru POLON-6000
Centrala CSP - Polon Alfa seria 6000

Najważniejsze funkcje Systemu Sygnalizacji Pożaru

Priorytetowym zadaniem Systemu SSP jest zapewnienie skutecznej ochrony ludzkiego życia i zdrowia, ochrony mienia oraz środowiska przed skutkami pożaru. Zadanie to realizowane jest poprzez wykrycie pożaru w jego początkowej fazie oraz powiadomienie o zaistniałym zdarzeniu osoby przebywające na terenie obiektu, personel odpowiedzialny za bezpieczeństwo, a także powiadomienie najbliższej jednostki straży pożarnej czy to przez system automatyczny, czy poprzez personel odpowiedzialny za dozór centrali sygnalizacji pożaru (CSP). Dodatkowo może on również  sterować znajdującymi się na obiekcie elementami ochrony pasywnej i aktywnej, takimi jak klapy i wentylacja oddymiająca, drzwi i bramy przeciwpożarowe czy stałymi urządzeniami gaśniczymi. Może również współpracować z Dźwiękowym Systemem Ostrzegawczym (DSO).

Wykrycie pożaru

Wykrycie pożaru przy pomocy automatycznych czujek dymu, temperatury lub poprzez wciśnięcie przycisku ROP

Załączenie alarmu

Załączenie systemu alarmowego w obiekcie po przez sygnalizatory optyczno-akustyczne lub system DSO

Powiadomienie służb

Powiadomienie najbliższej jednostki straży pożarnej

Gdzie jest konieczne zainstalowanie Systemu Sygnalizacji Pożaru?​

Zgodnie z obowiązującym rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. (z późniejszymi zmianami), w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów, stosowanie systemu SSP wymagane jest w:

  • Budynkach handlowych lub wystawowych:
    – jednokondygnacyjnych o powierzchni strefy pożarowej powyżej 5 000 m2,
    – wielokondygnacyjnych o powierzchni strefy pożarowej powyżej 2 500 m2;
  • Teatrach o liczbie miejsc powyżej 300;
  • Kinach o liczbie miejsc powyżej 600;
  • Budynkach o liczbie miejsc służących celom gastronomicznym powyżej 300;
  • Salach widowiskowych i sportowych o liczbie miejsc powyżej 1 500;
  • Szpitalach, z wyjątkiem psychiatrycznych, oraz w sanatoriach – o liczbie łóżek powyżej 200 w budynku;
  • Szpitalach psychiatrycznych o liczbie łóżek powyżej 100 w budynku;
  • Domach pomocy społecznej i ośrodkach rehabilitacji dla osób niepełnosprawnych o liczbie łóżek powyżej 100 w budynku;
  • Zakładach pracy zatrudniających powyżej 100 osób niepełnosprawnych w budynku;
  • Budynkach użyteczności publicznej wysokich i wysokościowych;
  • Budynkach zamieszkania zbiorowego, w których przewidywany okres pobytu tych samych osób przekracza trzy doby, o liczbie miejsc noclegowych powyżej 200;
  • Budynkach zamieszkania zbiorowego niewymienionych w pkt. 11, o liczbie miejsc noclegowych powyżej 50;
  • Archiwach wyznaczonych przez Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych;
  • Muzeach oraz zabytkach budowlanych, wyznaczonych przez Generalnego Konserwatora Zabytków w uzgodnieniu z Komendantem Głównym Państwowej Straży Pożarnej;
  • Ośrodkach elektronicznego przetwarzania danych o zasięgu krajowym, wojewódzkim i w urzędach obsługujących organy administracji rządowej;
  • Centralach telefonicznych o pojemności powyżej 10.000 numerów i centralach telefonicznych tranzytowych o pojemności 5.000 – 10.000 numerów, o znaczeniu miejscowym lub regionalnym;
  • Garażach podziemnych, w których strefa pożarowa przekracza 1.500 m2 lub obejmujących więcej niż jedną kondygnację podziemną;
  • Stacjach metra i stacjach kolei podziemnych;
  • Dworcach i portach, przeznaczonych do jednoczesnego przebywania powyżej 500 osób;
  • Bankach, w których strefa pożarowa zawierająca salę operacyjną ma powierzchnię przekraczającą 500 m2;
  • Bibliotekach, których zbiory w całości lub w części tworzą narodowy zasób biblioteczny.

Stosowanie systemów sygnalizacji pożarów może być również wymagane na podstawie odrębnych przepisów np. w obiektach inżynieryjnych.

Decyzja o instalacji SSP na obiekcie nie powinna wynikać tylko na podstawie czy znajduje się na liści obiektów , gdzie takowy system jest wymagany. Należy pamiętać i System Sygnalizacji Pożaru należy do najważniejszego systemu bezpieczeństwa budynku. Dlatego instalacja takiego systemu zalecana jest na każdym obiekcie, niezależnie od jego przeznaczenia. Jeśli tylko występuje ryzyko zagrożenia życia w przypadku pożaru lub gdy sam budynek, jego zawartość  lub wyposażenie przedstawią znaczną wartość  dla właściciela. Warto wymienić wśród nich m. im. budynki produkcyjne, hale magazynów, serwerownie (data center), skarbce, zabytkowe drewniane kościoły.

Budowa systemu SSP

Zgodnie z przepisami ww. rozporządzenia, system sygnalizacji pożaru obejmuje urządzenia sygnalizacyjno-alarmowe, służące do samoczynnego wykrywania i przekazywania informacji o pożarze, a także urządzenia odbiorcze alarmów pożarowych i urządzenia odbiorcze sygnałów usterki.

  • Centrala CSP

    Sercem każdej instalacji jest Centrala CSP. To ona zbiera sygnały z urządzeń detekcyjnych, przycisków rop lub czujników przepływu przy pompowni pożarowej, analizuje je, i uruchamia sygnalizację alarmową oraz przekazuje sygnały do aktywacji urządzeń peryferyjnych.

  • System Detekcji Pożaru

    Najczęściej stosowanym systemem detekcji pożaru są czujki optyczne dymu, ale również stosowane są czujki detekcji ciepła, czujki zasysające analizujące skład zasysanego powietrza, detektory płomienia lub urządzenia multisensorowe.

  • Przycisk Rzecznego Ostrzegania Pożarowego

    Sygnał o wystąpieniu można przekazać do centrali CSP za pomocą przycisku ręcznego ostrzegacza pożarowego. Odpowiednio rozmieszczona na obiekcie umożliwiają zainicjowanie procedury pożarowej przez użytkownika obiektu który zauważy pożar

  • Sygnalizatory Optyczno-Akustyczne

    Za sygnalizację alarmową odpowiedzialne są sygnalizatory: optyczne, akustyczne lub optyczno-akustyczne, uruchamiane przez centralę CSP. Mają za zadanie powiadomić wszystkich znajdujących się w obiekcie o zaistniałym zagrożeniu i rozpocząć ewakuacje obiektu

  • Moduły wejściowe do centrali

    Moduły Wejściowe są zamontowane na liniach dozorowy, mogą odczytywać stany z urządzeń peryferyjnych np. Systemów oddymiania, bram pożarowych, klap pożarowych i w ten sposób powiadomić osoby nadzorujące centrale SSP o możliwy pożarze.

  • Moduły wyjściowe

    Moduły wyjściowe służą do sterowania urządzeniami peryferyjnymi. Mogą sterować wentylacją, zamykać klapy pożarowe w systemie wentylacji, aktywować tryb pożarowy w windach, czy zamknąć drzwi i grodzie pożarowe oddzielając tym samym strefy pożarowe lub aktywować Dźwiękowy System Ostrzegawczy (DSO).

fap-425-o
Optyczna czujka dymu - Bosch FAP-452-O
fmc-210-dm-h-r
Przycisk ROP - Bosch FMC-210-DM-H-R

Przegląd Systemu Sygnalizacji Pożaru

Przepisy dotyczące przeglądu SSP

Kwestię przeglądów systemów sygnalizacji pożaru regulują:

  1. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów
  2. Polska Norma PKN-CEN/TS 54-14:2006 Systemy sygnalizacji pożarowej Część 14: Wytyczne planowania, projektowania, instalowania, odbioru, eksploatacji i konserwacji
  3. Dokumentacje techniczno-ruchowe oraz wytyczne producentów systemów.

Zgodnie z zapisami paragrafu 3 pkt. 2 rozporządzenia MSWiA, urządzenia przeciwpożarowe, do których zaliczane są systemy sygnalizacji pożaru, „powinny być poddawane przeglądom technicznym i czynnościom konserwacyjnym, zgodnie z zasadami i w sposób określony w Polskich Normach dotyczących urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic, w dokumentacji techniczno-ruchowej oraz w instrukcjach obsługi, opracowanych przez ich producentów”. Kolejny punkt rozporządzenia głosi, że „przeglądy techniczne i czynności konserwacyjne powinny być przeprowadzane w okresach ustalonych przez producenta, nie rzadziej jednak niż raz w roku.

Z jaką częstotliwością należy dokonywać przegląd Systemu Sygnalizacji Pożaru ?

Zgodnie z zacytowana powyżej treścią rozporządzenia, w pierwszej kolejności należy stosować zalecenia producenta danego systemu SSP. Najczęściej taka informację znajdziemy w Dokumentacji techniczno-rozruchowej (DTR) i odpowiada ona zapisom normy PKN-CEN/TS 54-14:2006. W sytuacji braku zapisu szczegółowych informacji na temat konserwacji danego systemu SSP należy w/w czynności prowadzić zgodnie z zapisami tej normy.

Zapisy normy PKN-CEN/TS 54-14:2006 mówią w zakresie jakiej częstotliwości należy dokonywać przeglądów i konserwacji SSP. Zgodnie z zawarty w normie harmonogramem  konserwacji wyróżnia się:

Obsługa codzienna

Użytkownik i/lub właściciel systemu powinien zapewnić, aby codziennie było sprawdzone:

  • czy każda centrala CSP wskazują stan dozorowania lub czy każde odchylenie od stanu dozorowania jest odnotowane w książce pracy i, czy we właściwy sposób została zawiadomiona firma prowadząca konserwację,
  • czy przy każdym alarmie od poprzedniego dnia podjęto odpowiednie działania,
  • czy, jeśli instalacja była wyłączona, sprawdzana, lub wyciszona, to została przywrócona do stanu dozorowania.

Każda zauważona niesprawność powinna być odnotowana w książce pracy i możliwie szybko usunięta

Obsługa miesięczna

Co najmniej raz w miesiącu użytkownik i/lub właściciel powinien zapewnić, aby:

  • przeprowadzono próbny rozruch każdego awaryjnego zespołu prądotwórczego,
  • zapasy papieru, tuszu lub taśmy dla każdej drukarki by były wystarczające ( jeśli zamontowano drukarkę w systemie SSP),
  • przeprowadzić test wskaźników, a każdą niesprawność jakiegoś wskaźnika odnotować w książkę pracy.

Każda zauważona niesprawność powinna być odnotowana w książce pracy i możliwie szybko usunięta.

Obsługa kwartalna

Co najmniej raz na kwartał użytkownik i/lub właściciel powinien zapewnić, aby specjalista:

  • sprawdziła wszystkie zapisy w książce pracy i podjął niezbędne działania, aby doprowadzić do prawidłowej pracy instalacji,
  • spowodował zadziałanie co najmniej, 25%elementów w każdej strefie, w celu sprawdzenia czy centrala sygnalizacji pożarowej prawidłowo odbiera i wyświetla określone sygnały, emituje alarm akustyczny oraz uruchamia wszystkie inne urządzenia ostrzegawcze i pomocnicze,
  • sprawdził czy monitoring uszkodzeń centrali SSP funkcjonuje prawidłowo,
  • sprawdziła zdatność centrali do uaktywnienia wszystkich trzymaków i zwalniaków drzwi,
  • w miarę możliwości, spowodował zadziałanie każdego łącza do straży pożarnej lub zdalnego centrum stałej obserwacji – jeżeli takowe łącza występują w systemie,
  • przeprowadził wszystkie inne kontrole i próby, określone przez wykonawcę, dostawcę lub producenta,
  • dokonał rozpoznania czy w budynku nastąpiły jakieś zmiany budowlane lub jego przeznaczeniu, które mogły wpłynąć na rozmieszczenie czujek i ręcznych ostrzegaczy pożarowych oraz sygnalizatorów akustycznych.

Każda zauważona niesprawność powinna być odnotowana w książce pracy i możliwie szybko usunięta.

Obsługa roczna​

Co najmniej jeden raz na każdego roku, użytkownik i/lub właściciel powinien zapewnić, aby specjalista:

  • przeprowadził próby zalecane dla obsługi dziennej, miesięcznej i kwartalnej,
  • sprawdziła każdą czujkę na poprawność działania zgodnie z zaleceniami producenta (dopuszcza się sprawdzenie 25% czujek w kolejnych kontrolach kwartalnych)
  • sprawdził zdatność centrali SSP do uaktywnienia wszystkich funkcji pomocniczych,
  • sprawdził wzrokowo, czy wszystkie połączenia kablowe i sprzęt są sprawne, nieuszkodzone i odpowiednio zabezpieczone
  • sprawdził czy pod każdą czujką utrzymana jest wolna przestrzeń co najmniej 0.5m we wszystkich kierunkach i, czy wszystkie przyciski ROP są dostępne i widoczne,
  • sprawdził i przeprowadził próby wszystkich baterii akumulatorów.

Każda zauważona niesprawność powinna być odnotowana w książce pracy i możliwie szybko usunięta.

Komu powierzyć przegląd Systemu Sygnalizacji Pożaru ?

Przeglądy Systemu Sygnalizacji Pożary który jest tak istotny w zachowaniu bezpieczeństwa ludzi i mienia należy powierzyć firmie z wieloletnim doświadczeniem w obsłudze technicznej urządzeń SSP. Firma taka powinna również posiadać certyfikat producenta do wykonywania konserwacji urządzeń.

By zapewnić prawidłowe funkcjonowanie systemu , zalecane wybranie firmy która również w swojej ofercie proponuje stały nadzór nad systemem i gwarantuje serwis 7dni w tygodniu 24h/dobę.

Taką firmą jest właśnie JML który posiada szeroką wiedzę na temat systemów SSP i wieloletnie doświadczenie, co zapewnia najwyższa jakość usług która przekłada się na prawidłowe działanie systemu sygnalizacji pożaru i państwa bezpieczeństwo.

Zapraszamy do zapoznania się z naszą ofertą na konserwację systemu SSP ale także na inne systemy przeciwpożarowe.